Oddział SITG Tarnobrzeg zorganizował wyjazd do Bańskiej Szczawnicy na Słowację. W 2-dniowym wyjeździe wzięło udział 4 osoby. Z Tarnobrzega wyjechaliśmy 7 września.
Wydobycie metali szlachetnych w części Gór Szczawnickich otaczających Bańską Szczawnicę ma długą tradycję. W 1156 roku region ten został wspomniany jako „Terra banensium”, to znaczy ziemia górników. W XVIII wieku Bańska Szczawnica stała się największym ośrodkiem wydobycia metali szlachetnych w monarchii habsburskiej. W okresie od roku 1790 do roku 1863 wydobyto 490 ton srebra i 11 ton złota. Stopniowo skupiło się tutaj szkolnictwo i nauki górnicze. W 1735 roku została tu założona najstarsza w ówczesnym Królestwie Węgier szkoła górnicza, która w 1762 roku awansowała do rangi Akademii Górniczej – pierwszej tego typu szkoły wyższej na świecie. W 1846 roku została połączona z Akademią Leśnictwa, założoną w 1808 roku. Pod koniec XIX wieku rozwój miasta zatrzymał się i górnictwo zaczęło podupadać.
Zabytki znajdujące się w historycznym centrum miasta wchodzą w skład miejskiego rezerwatu zabytkowego liczącego 360 obiektów zabytkowych. Głównym zabytkiem jest Zamek Stary leżący na zachód od Placu św. Trójcy. Najstarszym obiektem na Zamku jest dawny kościół farny, który wybudowano w XIII wieku jako trzynawową romańską bazylikę. Między Placem św. Trójcy a Placem Ratuszowym jest najwięcej zabytków Bańskiej Szczawnicy. Obydwa place oddziela gotycki Kościół św. Katarzyny z końca XV wieku oraz budynek ratusza ze smukłą wieżą zegarową. Pośrodku Placu św. Trójcy zabudowanego zabytkowymi kamieniczkami stoi wspaniała Kolumna pod wezwaniem św. Trójcy. Największym budynkiem stojącym na Placu św. Trójcy jest Dom Hallenbacha, w którym pierwotnie mieścił się Sąd Górniczy. Budynek Komorskiego Dworu (tzw. Kammerhof), który powstał w 1550 roku w wyniku połączenia kilku gotyckich domów jest obecnie głównym gmachem Słowackiego Muzeum Górniczego.Na przeciwległym wzgórzu stoi od 1571 roku Zamek Nowy. Rozciąga się stąd piękny widok na miasto.
Atrakcją, którą zwiedziliśmy jest znajdująca się naprzeciwko „Banickiej Karczmy” sztolnia „Glanzenberg”. Pierwsza wzmianka o Dziedzicznej Sztolni Glanzenberg pochodzi z roku 1560, gdzie wspomniano o wydobywaniu pod górą Glanzenberg złoto-srebrnych rud z żyły Špitaler. Do zwiedzania udostępniono 450 metrowy fragment sztolni pochodzący z pierwszej polowy XVIII wieku. Na końcu trasy przy szybie „Kaufhaus” znajdują się cesarskie schody z 1751 roku na cześć cesarza Franciszka Stefana Lotereńskiego. Trasa sztolni biegnie wzdłuż głównej ulicy miasta. W 2003 roku została zrekonstruowana i udostępniona do zwiedzania. Miasto ze sławą najpiękniejszego górniczego miasta na Słowacji, jest wpisane na Listę Światowego Dziedzictwa Kulturowego i Przyrodniczego UNESCO.
Najważniejszym wydarzeniem w Bańskiej Szczawnicy są organizowane w pierwszej połowie września „Salamandrowe Dni”. Stały się one okazją do spotkań górników, hutników, geologów i „nafciarzy” nie tylko Słowacji, ale i z środowisk górniczych z całej Europy. Wzięliśmy udział w Międzynarodowym Górniczym „Szachtagu” oraz w pochodzie ulicami miasta. Więcej zdjęć w galerii.
„Salamandrowe Dni” w Bańskiej Szczawnicy.
